فودنه، پودنه، پونه ، فودنج یا فود (نام علمی: Mentha pulegium) از گیاهان خانواده نعنائیان است. گیاهی است از سرده نعنا و تیره لب گلی‌ها و له شده برگ‌های آن عطر نعنا دارد.در زبان ترکی به آن یارپیز (yarpiz) گفته می شود. مصارف شناخته شده آن در آشپزی و شیرینی‌پزی و در طب سنتی بعنوان آرام‌بخش و مسکن و نیز در سقط جنین بکار می‌رود. اسانس آن در صنعت عطر سازی کاربرد دارد و دارای ماده سمی پولِگون∗ است.
فرهنگستان زبان فارسی این گیاه را «خالواش» و «نعناخالواش» نامیده و در توصیف آن آورده‌است: گونه‌ای نعنا به شکل خوابیده یا خیزان با ساقه‌های متعدد و پوشیده از کرک‌های متراکم و گسترده؛ پهنک برگ‌ها تخم‌مرغی، به طول ۵ تا ۲۰ میلی‌متر و حاشیهٔ صاف یا کم‌وبیش دندانه‌دار است و گل‌آذین آن دارای چرخه‌های کروی و گل‌های غالباً بنفش و به‌ندرت سفید است که با فاصله از یکدیگر و پرشمار در محور برگ‌ها و در طول ساقه قرار گرفته‌اند.
کاربردهای پونه
با گیاه پونه می‌توان یک دم کردهٔ گیاهی فوق‌العاده تهیه نمود. برای تهیهٔ یک فنجان دم کردهٔ این گیاه، یک قاشق غذاخوری سرخالی از برگ یا گل پونهٔ تازه و یا یک قاشق چای خوری برگ پونه خشک شده را در چای صاف کن درون یک لیوان ریخته و یک فنجان آب در حال جوش را روی آن بریزید. اجازه دهید مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد و رنگ چای در بیاید. اگر دوست داشتید می‌توانید آن را کمی شیرین کنید.
- دم کرده پونه
- برگ‌ها و گل‌های پونه و همچنین ساقه‌های آن می‌توانند جایگزین مناسبی برای بسیاری از آنتی بیوتیک‌ها باشند. این گیاه همچنین بادشکن، معرق، مدر و محرک نیز می‌باشد.
- از دم کردهٔ این گیاه برای درمان سرماخوردگی، زکام، سردردها، مشکلات گوارشی، کم کردن تب خفیف، تسکین گلودرد و برای بهبود نفخ شکم، حالت تهوع، دردهای قاعدگی و بی خوابی استفاده می‌شود.
- پونه را به عنوان تحریک کننده تولید صفرا نیز می‌شناسند.
- تزریق عصارهٔ پونه به موش‌های آزمایشگاهی نشان داد که این گیاه دارای خواص آرام بخشی خوبی است.
- عصارهٔ پونه دارای خاصیت تسکین دهندهٔ درد نیز می‌باشد.
- در محیط آزمایشگاه دیده شد که عصارهٔ پونه در مقابل ویروس تب خال، ویروس آنفلوآنزا، بیماری نیوکاسل و ویروس‌های مختلف دیگر فعال است.
فواید پونه
- پونه برای مقابله با بیماری‌های زیر سودمند است:
- حالت تهوع و استفراغ
- مشکلات و ناراحتی‌های گوارشی به طوری که از ترش کردن معده جلوگیری می‌کند و برای هضم غذا و برطرف کردن سکسکه مفید است.
- سرماخوردگی، آنفلوآنزا، آسم
- سرفه و سیاه سرفه
- گرفتگی بینی
- با توجه به خواص ضدمیکروبی که در عصاره و اسانس پونه وجود دارد، می‌توان از این فراورده‌ها به عنوان جایگزین طبیعی برای آنتی بیوتیک‌ها استفاده کرد.
خواص عرق پونه :
ضد سیاه سرفه
بازکننده عروق
ضدعفونی کننده
ضد سرماخوردگی
ضد نفخ
طریقه مصرف :
یک فنجان در یک لیوان آب بعد از غذا یا همراه آن میل شود
منبع : ویکی پدیا
نظر بدهید