خواص کاسنی

کاسنی
Cichorium intybus

کاسنی معمولی (نام علمی: ‎Cichorium intybus L. به زبان ترکی: چیتدیخ) گیاهی است از راسته گل مینا (Asterales) تیره گل‌ستاره‌ای‌ها (Asteraceae) از رده کاسنی‌ها (Cichorium). از این گیاه دو گونه کِشتی و چهار تا شش گونه وحشی موجود است. نوع وحشی آن تا یک متر و نوع پرورش یافته آن تا دو متر هم رشد می‌کند. کاسنی انواع مختلفی دارد سه نوع آن معروف است. کاسنی بری که به tansy شهرت دارد در ایران نمی‌روید. کاسنی زرد که به گل قاصدک شهرت دارد و در طب قدیم ایران به نام ترخشقون نام برده‌اند در بیشتر نواحی ایران پراکندگی دارد و کاسنی معمولی.

کاسنی معمولی، یک گیاه دارویی پایا با گل‌های آبی یا ارغوانی است. کاسنی در اصل بومی جهان قدیم است و بعداً در قاره آمریکا نیز به‌صورت گیاه خودروی کنار جاده‌ای درآمده است. منشأ اصلی این گیاه اروپای مرکزی، مناطق غربی و مرکزی آسیا و شمال آفریقا است و پراکندگی وسیعی در نواحی مختلف ایران به خصوص شهرستان اقلید، آذربایجان و مناطق کوهستانی خراسان دارد. به آب و هوای خنک، آفتابی یا کمی سایه نیاز دارد و گرمای شدید تابستان را تحمل نمی‌کند.

خاصیت درمانی :
صفرا آور و کمک کننده به هضم غذا

خانواده:
کاسنی (Compositae)

اندام دارویی:
اندام هوایی و ریشه گیاه

مزاج :
سرد و تر

ترکیبات شیمیایی :
مقادیر زیادی اینولین، مواد تلخی به نام لاكتوسین و لاکتوکوپیگرین، تانن، قندهای فروکتوز، مانوز و ...، پکتین، روغن های ثابت، صمغ، موسیلاژ، عناصر آهن فسفر پتاسیم، کلسیم

خواص درمانی دیگر:
افزایش ادرار، کمک به رفع عفونت مجاری ادراری، کاهش دهند و تب، کمک به درمان زردی (هپاتیت نوع A & C )، درمان نارسائی اعمال کبد، افزایش اشتها مقوی معده .

مقدار مصرف و روش تهیه:
سه نوبت در روز. در هر نوبت ۱ قاشق مرباخوری سرخالی (۲۴ گرم) از پودر ریشه و یا سه انگشت از اندام هوایی گیاه را به مدت ۴۰ دقیقه در یک قوری جب دم کرده، بعد از غذا میل کنید.

عوارض جانبی:
واکنش های حساسیتی پوستی به صورت نادر.

مصرف در بارداری و شیردهی:
مورد خاصی مشاهده نشده است.

موارد منع مصرف: مورد خاصی ذکر نشده است.

ملاحظات: بیماران مبتلا به سنگ صفراوی باید با مشورت پزشک استفاده کنند.

 

خواص دارویی کاسنی

شستشو دهندهٔ کبد و کلیه، خون ساز، افزایش نیروی جنسی و افزایش حجم اسپرم در مردان.

کاسنی کاملاً سرد است، و تقویت کننده کبد، و مسکن حرارت و عطش، و گرمی و تقویت کننده کلیه و فشار خون و صفرا و پاک کننده مجرای ادرار و کلیه‌ها است.

آب برگ کاسنی بهترین داروی یرقان و کلیهها و کبد است، و جوشیده و صاف کرده آن برطرف کننده تب‌های کهنه و تقویت کننده معده همراه با گل قند درمان کننده تب‌های جزئی مداوم است.

کاسنی برای تنظیم فشار خون بسیار مفید است.

ضماد آن برطرف کننده ورم‌های گرم و درد چشم و افزاینده بینائی است.

تهیه ضمادی از کاسنی و سرب سائیده و روغن گل درمان کننده سرطان زخم دار است.

کاسنی دوست کبد است و کم‌کننده قند خون بیماران مبتلا به دیابت می‌باشد.

هرگاه آب کاسنی و آب خیار چمبر را مخلوط کنید و در ابتدای شرع آنژین و بیماریهای حلقوی با آن غرغره کنید، آن را درمان خواهد نمود.

تخم کاسنی در ترکیب با سایر داروهای خنک مفید و برطرف کننده تبهای صفراوی، یرقان، خفقان، بیماری‌های کبدی و سردرد است.

تخم کاسنی هرگاه همراه با صندل و تخم رازیانه پخته شود، دفع کننده سموم و ضعف کلیه و طحال و تحریک کننده اشتها می‌باشد.

تخم کاسنی در جمیع حالات جانشین برگ کاسنی می‌تواند بشود.

مقدار مجاز خوراک طبی تخم کاسنی تا ۱۰ گرم است، و شربت آب آن ۴ تا ۱۰ گرم و داخل سایر جوشیدنی‌ها برای پختن دارو ۲۰ تا ۵۰ گرم است.

ریشه کاسنی گرم و خشک است، برطرف کننده گیر و سده، نرم‌کننده اخلاط سینه، افزاینده ادرار، برطرف کننده تب‌ها، تصفیه و پاک کننده خون، و رفع کننده ورم احشاء و درد مفاصل و استسقاء.

برای درمان یبوست، جوشانده برگ و ریشه کاسنی به مقدار ۲ فنجان صبح ناشنا بسیار مفید است.

برای تهیه ماسک زیبائی از کاسنی، کاسنی را بکوبید و آب آن را بگیرید و با سفیده تخم مرغ مخلوط کنید و به صورت بمالید. پس از یک ربع ساعت آن را با آب ساده بشویید. این ماسک غدد را تحریک می‌کند و عرقپوست را زیاد می‌کند. برای مبتلایان به امراض جلدی و اگزما مفید است.

کاسنی منبعی مفید برای فروکتوز است و اینولین به خودی خود شکلی از فیبر طبیعی است که اگر در برنامه غذایی گنجانده شوند به کنترل و کاهش وزن کمک شایانی می‌کنند. هر دوی این اهداف به تنظیم گرلین که نخستین اسید آمینه‌ای است که با احساس گرسنگی و رفتارهای غذا جویانه مرتبط است، کمک می‌کند. مصرف کاسنی موجب کاهش ترشح هورمون گرلین و منجر به کنترل پرخوری و ایجاد احساس سیری یا پری شکم می‌شود، که این امر در راستای تلاش برای کاهش وزن است.

کاسنی به طور سنتی برای درمان آرتروز به کار گرفته می‌شد، و مطالعات نشان دادند که کاسنی به طور قابل توجهی دارای خواص ضدالتهابی می‌باشد که به همین دلیل موجب کاهش دردهای مفصلی – استخوانی می‌شود. در مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۰، گزارش‌ها حاکی از آن است که ۷۰٪ از بیمارانی که از دردهای مفصلی-استخوانی رنج می‌بردند و با کاسنی تحت درمان قرار گرفتند و به طور قابل ملاحظه‌ای دردهایشان بهبود یافت. همچنین کاسنی را عموماً برای کاهش دردهایی که عامل التهابی دارد، دردهای ماهیچه‌ای و درد مفاصل می‌توان مصرف نمود.

کاسنی خواصی همچون داروهای مسکن دارد که اضطراب را کاهش داده و ذهن را آرام می‌سازد، بنابراین استرس و تأثیرات خطرناک آن بر بدن را از بین می‌برد. عصاره ریشه کاسنی به دلیل خواص آرامش‌بخشی به خواب راحت کمک می‌کند و از بسیاری از قرص‌های خواب‌آور مرسوم سالم‌تر است. کاهش استرس و اضطراب خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، عدم توازن هورمون‌ها، مرض بی‌خوابی، زوال عملکرد شناختی و پیری زودرس را تاحدودی تقلیل می‌دهد.

خواص چای کاسنی :
کارکرد بهتر کبد
درمان نفخ شکم
4گرم ریشه کاسنی را در۱۵۰میلی لیتر آب جوشیده به مدت۱۰دقیقه دم کنید و بعد از صاف کردن۱فنجان قبل از غذا به مدت یک ماه بنوشید