انواع غذاهای جسم و روان و مزاج آنها
در طب اسلامی و سنتی، ۸ نوع غذا وجود دارد که در شکل گیری مزاج انسان، نقشی مهم و اساسی دارند.
غذای بلعیدنی و نوشیدنی
این نوع غذا، تنها غذایی است که طب نوین هم قبول دارد. این نوع غذا همیشه مورد توجه اسلام بوده است و برای آن آداب و قوانینی را بیان کرده است. آداب غذا خوردن از لحاظ اسلام، بسیار مفصل است. برای نمونه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
گفتن «بسم الله الرحمن الرحیم» در ابتدای غذا خوردن و گفتن «الحمدالله» بعد از خوردن غذا.
تا گرسنه نشده اید غذا نخورید و قبل از سیر شدن، دست از غذا بکشید.
قبل و بعد از غذا، دست ها را بشویید.
در حالت نشسته غذا بخورید و از خوردن غذا به صورت ایستاده و در حال راه رفتن پرهیز نمایید.
در زمان غذا خوردن، كفش به پا نداشته باشید.
در موقع غذا خوردن به غذا نگاه کنید و از نگاه کردن به دیگران بپرهیزید.
در زمان غذا خوردن از صحبت کردن پرهیز نمایید.
غذا بایستی از لحاظ مزاج، با مزاج سن افراد، مزاج جنسیت، مزاج فصل و مزاج شرایط اقلیمی محیط زندگی،تناسب داشته باشد.
غذای شنیداری
مجموعه آنچه را که می شنویم، غذای شنیداری را تشکیل می دهد. میزان اثر این غذا از غذای بلعیدنی بیشتر، سریعتر و ماندگارتر است. زمانی که غذایی خورده می شود، مدت زمانی برای هضم، به آن غذا اختصاص داده می شود تا جذب بدن گردد. همچنین اثر آن غذا بعد از گذشت مدت زمانی، از بین می رود. اما آنچه را که می شنویم، بدون نیاز به گذشت زمان، اثرش را می گذارد. گاهی این کلام آنقدر اثر گذار است که تا سال ها در یاد انسان باقی می ماند. در حقیقت زخم بدن، خوب می شود، اما زخم زبان، ماندگارتر است. تمامی حروف، جملات، لحن کلام، صداها و موسیقی ها دارای اثر و مزاج مخصوص به خود هستند. کلام الهی (قرآن)، کلام معصومین و ادعیه و همچنین صوت دلنشین قرآن دارای مزاج گرم هستند. صداهای موجود در طبیعت شامل صدای آب، باد، آبشار و پرندگان و حیوانات دارای مزاج گرم هستند. كليه اصوات مصنوعی اعم از صدای ماشین، موتور، کارخانه ها و ... مزاج سرد دارند. موسیقی های غرب دارای مزاج گرم اول و سرد آخر می باشند. به این صورت که ابتدا در افراد شور و هیجان و گرمی ایجاد کرده و در نهایت به پوچی می رساند.
غذای پنداری
معصوم می فرماید: گمان و پندار بد، بدن را سوراخ می کند. از مهم ترین غذاها در طب اسلامی و سنتی، فکر، پندار و تصورات انسان است. پندار باید مثبت و امیدوار کننده باشد تا انرژی مثبت تولید کرده و زمینه ساز هضم و جذب بهتر غذا در بدن گردد. پندار بد و منفی و تصویر سازی در مورد افراد و جهان اطراف، قبل از همه، خود شخص را تحت تاثیر قرار می دهد و درگیر می کند؛ نه سایر افراد را.
غذای دیداری
هر آنچه را که می بینیم برای بدن یک غذا محسوب می شود که بر سیستم گوارش انسان تاثیر می گذارد. دیدن یک منظره طبیعی زیبا مانند آبشار، آب روان، جنگل و کوهستان، تاثیری مثبت و دیدن ترافیک، کارخانه ها و ... تاثیری منفی خواهد داشت. در حقیقت هر منظره ای که ساخته دست خداوند است دارای طبع گرم و هر آنچه حاصل دست بشر است، طبعی سرد دارد. تمام مناظری که در اطراف ما قرار دارد، دارای رنگ می باشند. رنگها یکی از غذاهای دیداری مهم به شمار می آیند. رنگ های موجود در طبیعت، مانند رنگ درختان و گل ها رنگ هایی با طبع گرم هستند. نکته مهمی که باید بیان شود، انتخاب رنگ لباس است، بهترین رنگ ها از دید اسلام، رنگهای سفید، زرد، سبز و آبی هستند. که هر یک اثر خاصی نیز دارند. (مثلا رنگ آبی مانع چشم زخم می شود). رنگ مشکی در اسلام مكروه عنوان شده است، زیرا رنگ سیاه موجب غلبه سردی بر بدن می گردد.
غذای بویایی
آنچه را که استشمام می کنیم، هم غذا محسوب می شوند. بوها در ذائقه انسان تاثیر می گذارند. بعضی از آنها گرم و بعضی سرد هستند. بوهای گرم اشتها را زیاد و بوهای سرد اشتها را کم می کنند. همچنین به کمک بوهای گرم می توان مغز را گرم و فرد را از افسردگی، آلزایمر و کند ذهنی نجات داد. بوی گل ها مانند گل محمدی، گل یاس، بهار نارنج، بوی اسفند گرم هستند. بوهای شیمیایی سرد می باشند.
غذای جذبی
غذای جذبی از طریق پوست مصرف می شود. غذای جذبی دو مزیت نسبت به غذای خوردنی و آشامیدنی دارد: ۱- اثر غذای جذبی خیلی سریع تر و راحت تر از غذای بلعیدنی می باشد. ۲- غذای خوردنی و آشامیدنی، روی سایر اندام های بدن هم اثر می گذارد، اما غذای جذبی را می توان تنها در موضع یک اندام خاص مصرف نمود. در مورد انواع غذای جذبی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1-استفاده از انواع روغن های گرم مانند روغن کنجد در موضعی که درد می کند و سرد شده است.
مانند درد مفاصل و یا سرد شدن معده.
2-بستن موضعی از بدن با شال پشمی. (بستن کمر)
3- استفاده از تشک و زیرانداز گرم و مناسب مانند پشم و پنبه. (به علت اینکه در زمان خواب بدن از بیرون سرد می شود، حتما باید از روانداز و زیرانداز مناسب استفاده شود. تشک ها همواره با توجه به شرایط آب و هوایی مناطق مختلف انتخاب می شده است. ولی متاسفانه امروزه باب شده که از تشک های خوشخواب در همه مناطق استفاده شود که عامل مهمی در انتقال سرما به بدن محسوب می شوند...)
غذای انسی
تمامی انسانها نیازمند غذای انسی هستند. غذای انسي همان همدلی و مانوس بودن است. انس با خداوند بالاترین و بهترین مرتبه انس است. قلب انسان حرم خداوند است. مسلمانان در رابطه با غذای انسی ثروتمندترین مردم جهان هستند، زیرا علاوه با انس با خداوند، با ائمه اطهار که انسان های بسیار والایی هستند نیز مانوس می باشند. در زندگی اگر در کنار افرادی زندگی کنیم که علاقه و احساسی بین ما وجود ندارد، موجب می شود تا همه چیز را سیاه ببینیم و برعکس وجود روابط صمیمانه بین افراد موجب می شود تا کویر خشک را هم بهترین مکان زندگی احساس کنیم. غذای انسی بر اشتها و هضم غذا و سلامتی انسان ها تاثیر به سزایی دارد. غذای انسی در روح و روان و جسم انسان نفوذ می کند. در طول زندگی ممکن است با افرادی روبرو شویم که در پرتو نگاه و فکرشان، انس بگیریم و دچار شادی و نشاط شویم. مانند پدر و مادر، بزرگان دین، علما و .... همچنین انس با امکان متبرکه مانند امامزادگان. در حقیقت تا آنجا که می توانیم باید با این منابع نور ارتباط برقرار کنیم. ارتباط با منابع نور قلب انسان را سالم می کند، با این ارتباط، انسان هیچ وقت تنها نیست.
غذای جنسی
همه انسانها در برابر غذای جنسی مانند کودک هستند و مثل او برخورد می کنند. تمام انسانها به محبت نیاز دارند و خواستار ابراز آن هستند. یکی از نشانه های سلامت یک جامعه، سلامت جنسی آن جامعه است. قوه جنسی تابع مزاج، جنسیت، سن و موقعیت جغرافیایی زیست و مزاج غذای غالب آن منطقه می باشد. علاوه بر طبیب، هر فرد، خود به تنهایی بایستی جهت متعادل نگه داشتن این قوه، با توجه به عوامل موثر (که عنوان شد)، در انتخاب دارو و غذا دقت لازم را نماید. از برآیند ۸ غذای ارائه شده، هضم به وجود می آید. در صورتی که در هر یک از این غذاها کمبود و نقصی باشد، هضم به صورت ناقص انجام شده، در نتیجه موجب تولید اخلاط فاسد در بدن و به هم خوردن تعادل مزاجی فرد و در نتیجه سلامت وی می گردد.
نظر بدهید